Kripto para borsaları, kripto paralara yatırım yapmanın veya ticaret yapmanın en basit yoludur. Ancak birçok platform arasından uygun olanı seçmek zor olabilir. Uzmanlarımız, çeşitli parametreleri dikkate alan bir kripto borsa değerlendirme metodolojisi geliştirdi, bu metodolojiyi bu belgede detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Veri Toplama
Veri toplama, kripto borsasının değerlendirme sürecinin temel parçasıdır. Bilgiler, borsanın resmi web sitesinden, veri toplayıcılarından ve güvenilir kaynaklardan alınır. Bu, maksimum doğruluk sağlar ve ticaret platformunun objektif değerlendirmesine olanak tanır.
Kripto borsalarının değerlendirme süreci
Kripto borsalarının adil bir değerlendirmesi için tüm parametreler 5 temel kategoriye ayrılır:
- Güvenlik;
- Komisyonlar;
- Ticaret Koşulları;
- Düzenleme;
- Ek Parametreler.
Her kategoride birkaç parametre dikkate alınır, örneğin, KYC ve AML politikası, onaylanmış rezervler ve soğuk cüzdanlarda saklama – güvenlik açısından önemli yönler, ticaret hacmi ve ticaret çifti sayısı gibi faktörler ticaret koşullarının değerlendirilmesinde vb. göz önüne alınır. Borsanın genel değerlendirmesi 100 puan üzerinden yapılır. Her kategori ve iç parametreler kendi ağırlığına sahiptir. Bir parametrenin kategorideki ve kategorinin diğerleriyle karşılaştırıldığında ağırlığı ne kadar düşükse, bu parametre ve kategori o kadar az önemli kabul edilir.
Örneğin, Güvenlik kategorisi 28 puanla değerlendirilir ve metodoloji çerçevesinde, Ticaret Koşulları kategorisi 25 puanla karşılaştırıldığında daha öncelikli kabul edilir. Soğuk cüzdanlarda saklama parametresi, Güvenlik kategorisinde 10 puan ağırlığa sahiptir ve Güvenlik kategorisindeki KYC, AML Politikası parametresinden (3 puanla değerlendirilen) daha öncelikli kabul edilir.
Güvenlik (100 üzerinden 28 puan)
Güvenlik, kripto para ticaret platformunun değerlendirilmesinde en önemli faktörlerden biridir. Cryptonisation.com metodolojisinde, her biri kendi ağırlığına sahip olan birkaç güvenlikle ilgili parametre dikkate alınır. Bu kategori, borsaya toplam değerlendirmesinde 0 ile 28 puan arasında katkıda bulunabilir:
- Soğuk cüzdanlarda saklama (10 puan);
- KYC, AML Politikası (3 puan);
- Onaylanmış rezervler (15 puan).
Soğuk Cüzdanlarda Saklama
Borsanın varlıkların saklanması konusundaki yaklaşımı bir parametre olarak ele alınır. Değerlendirme sırasında, platformun müşteri varlıklarının güvenliğini sağlamak için hangi cüzdanların kullanıldığı dikkate alınır: sıcak, soğuk veya bunların kombinasyonu. Sıcak cüzdanlar ağa bağlıdır ve bu nedenle siber suçlular için hedef olabilir. Soğuk cüzdanlar, kripto para işlemleri gerçekleştirmek için gerektiğinde ağa bağlanır. Bu, kripto paralar için en güvenli depolama yerleri olarak kabul edilir. Borsanın bu parametre değerlendirmesindeki yaklaşımına bağlı olarak, bu kategori için 0 ile 10 puan arasında puan alabilir.
KYC ve AML Standartları
KYC standartları (ing. Know Your Customer – Müşterini Tanı) ve AML standartları (ing. Anti-Money Laundering – Kara Para Aklamaya Karşı) finansal platformlardaki dolandırıcılık vakalarının sıklığını azaltmak amacıyla geliştirilmiştir. KYC ve AML standartlarını kullanan kripto borsaları, kullanıcılardan kimlik doğrulaması istemektedir. Bu tür prosedürler genellikle birkaç seviyeye ayrılmıştır ve kullanıcıyı kişisel bilgiler ve resmi kimlik belgesi ile doğrulama yapmaya zorlar. Ek belgeler arasında ikametgah bilgileri, güncel fotoğraf, video görüşme yoluyla yüz tanıma işlemi gibi bilgiler bulunabilir. Ticaret platformları, KYC ve AML prosedürlerini kullandıklarında 3 puana kadar alabilirler ve KYC zorunluluğu bulunmadığında 0 puan alırlar.
Onaylanmış Rezervler
Güvenilir platformlar, kullanıcı varlıklarını sadece modern güvenlik önlemleri kullanarak korumakla kalmaz, aynı zamanda varlık rezervleri oluşturarak yatırımcılara, saldırganların eylemlerinden zarar görenlere tazminat sağlamak amacıyla kullanılırlar. İyi bir uygulama, rezervlerin, borsa kullanıcılarının toplam fon miktarına eşit bir oran olan 1:1 oranında tutulmasıdır. Uzmanlar, borsaların rezerv fonlarındaki kripto varlıklarının bilgilerinin ne sıklıkta güncellendiğini ve ne kadar güncel olduğunu değerlendirirler. Ayrıca varlıkların hareketini takip etme yeteneği, işlemleri doğrulamak için özel bir algoritma olan Merkle ağacı kullanılarak değerlendirilir. Onaylanmış rezervlere sahip olma, bir borsaya 15 puana kadar puan kazandırabilir (bu puan 0 ise rezerv bulunmuyor demektir).
Komisyonlar (100 üzerinden 21 puan)
Ticaret platformlarının komisyonları önemli ölçüde farklılık gösterebilir. Bu, doğrudan kripto tüccarlarının ve yatırımcılarının kârını etkileyen önemli göstergedir. Cryptonisation.com uzmanları, bir kripto borsasını değerlendirirken birkaç tür komisyonu karşılaştırırlar:
- Ticaret komisyonları (15 puan);
- Depozito yatırma komisyonları (3 puan);
- Borsadan para çekme komisyonları (3 puan).
Bu kategori değerlendirmesinde, borsalar 21 puana kadar alabilirler.
Ticaret Komisyonları
Aşağıdaki ticaret komisyonları değerlendirilir: spot ticarette maker komisyonları, spot ticarette taker komisyonları ve türev ticaretler için komisyon ücretleri. Bu parametrenin hesaplanması sırasında ticaret platformları 0 ile 15 arasında puan alırlar. Pazardaki en yüksek komisyonlara sahip borsalar 0 puanla değerlendirilirken, en düşük olanlar 15 puanla değerlendirilir.
Depozito Yatırma Komisyonları
Kripto para birimi ve fiat para birimleri cinsinden depozito yatırma komisyonları ayrı ayrı ele alınır, bu arada böyle bir seçeneğin olup olmadığı da dikkate alınır. Bu parametrenin hesaplanması sırasında bir borsa 3 puana kadar alabilir: komisyon olmaması durumunda 3 puan, yüksek komisyonlar için 0 puan verilir.
Borsadan Para Çekme Komisyonları
Pratik olarak tüm kripto para borsaları, varlıkların çekilmesi için komisyon talep eder. Bu parametrede, kripto ve fiat para birimi çekme komisyonlarının varlığı dikkate alınır. Ticaret platformları, sağlanan koşullar için 3 puana kadar alabilir: komisyon olmaması durumunda 3 puan, yüksek komisyonlar için 0 puan verilir.
Ticaret Koşulları (100 üzerinden 25 puan)
Kripto para borsalarındaki ticaret koşulları, Cryptonisation.com uzmanlarının dikkate aldığı en önemli kategorilerden biridir. Geniş ticaret imkanlarının bulunması, doğrudan tüccarların ve yatırımcıların faaliyet sonuçlarına etki edebilir. Bu kategoride 8 parametre dikkate alınır:
- Ticaret Hacmi (7 puan);
- Ticaret Çifti Sayısı (4 puan);
- Fiat Ticaret Çiftleri (0.5 puan);
- Emir Türleri (2.5 puan);
- Ticaret Kaldıraç Oranı (2 puan);
- Türevlerin Varlığı (4 puan);
- P2P, OTC Varlığı (2 puan);
- Ticaret Botları, Copy Trading (3 puan).
Bu şekilde, borsa toplamda 25 puana kadar alabilir.
Günlük Ticaret Hacmi
Bir ticaret platformunun değerlendirmesinde günlük ticaret hacmi dikkate alınır. Ticaret hacmi ile ilgili açık bilgiler, coinmarketcap ve coingecko gibi veri toplama platformlarında bulunabilir. Yüksek ticaret hacmi, platformun popülerliğini, çok sayıda ticaret katılımcısını ve iyi likiditeyi gösterir. Ticaret hacminin değerine bağlı olarak, bir borsa toplam değerlendirmesine 7 puana kadar alabilir.
Ticaret Çifti Sayısı
Döviz çifti sayısı, ticaret için çeşitli olanakları belirler. Genel olarak, çok sayıda döviz çifti, bir ticaret platformu için avantajdır. Bu parametrede, belirli ticaret çiftleri için likidite seviyesi dikkate alınmaz. Bu kriter temelinde, platformlar toplamda 4 puana kadar alabilirler.
Fiat Ticaret Çiftleri
Bazı tüccarlar ve yatırımcılar, fiat para birimine karşı ticaret çiftlerini tercih edebilirler. Ancak, bu tür varlıklarla yapılan ticaret genellikle kripto para/kripto para çiftlerine göre daha yüksek komisyonları içerir, bu nedenle bu parametre, kategoride düşük ağırlığa sahiptir ve borsanın genel kalitesine minimal etki yapar. Eğer bir borsa fiat para birimine karşı ticaret çiftlerini destekliyorsa, bu parametrede 0.5 puana kadar alabilir.
Emir Türleri
Emirler, borsanın ticaret terminali ile çalışmanın temel aracıdır. Ticaret platformuna bağlı olarak ticaret emirleri türleri önemli ölçüde farklılık gösterebilir. Standart emir türlerinin (Market, Limit) yanı sıra, parametrede karmaşık emir türlerinin varlığı da dikkate alınır (örneğin, OCO, TP/SL), bu emir türleri terminaldeki işleme hızını önemli ölçüde etkileyebilir, farklı stratejiler kullanmayı sağlar ve riskleri önlemeye yardımcı olabilir. Bu parametrede maksimum değerlendirme 2.5 puandır.
Ticaret Kaldıraç Oranı
Ticaret kaldıraç oranı, tüccarın veya yatırımcının ticaret emri oluştururken kullanabileceği ödünç sermaye miktarını belirler. Bu parametrede, türev ticaretinde kaldıraç oranları ve marjin ticaretinde kullanılabilir ödünç sermaye miktarları dikkate alınır. Bu parametrede borsa, değerlendirme sırasında maksimum 2 puan alabilir.
Türevlerin Varlığı
Türevler, alıcının ve satıcının, kontratın fiyatının temel varlığa bağlı olduğu anlaşmaları ifade eder. Kripto para birimleri için, türev sözleşmelerin fiyatı genellikle temel coin veya tokenin değerine bağlı olarak hesaplanır. Genellikle, borsalar çeşitli türev sözleşme türlerini sunarlar: klasik vadeli işlemler, süresiz vadeli işlemler (perpetüeller), opsiyonlar, ileri vadeli işlemler vb. Bu parametrede, böyle araçların borsada bulunma durumu ve çeşitliliği dikkate alınır. Maksimum değerlendirme 4 puandır.
P2P, OTC Varlığı
Birçok platformun OTC (tezgah üstü) ticaret ve P2P (kişiden kişiye) hizmetleri bulunmaktadır. Bu ticaret türleri, kullanıcılara ticaret terminalinde emir koymadan doğrudan işlemler yapma imkanı sunar. OTC sıklıkla büyük yatırımcılar, tüccarlar veya şirketler tarafından büyük miktarda kripto para alım veya satımı için kullanılır. P2P ticareti, kullanıcıların doğrudan birbirleriyle etkileşimde bulunmalarına, kendi fiyatlarını belirlemelerine ve ödeme yöntemlerini seçmelerine olanak tanır. Genellikle P2P ticaretinde komisyon alınmaz. Bu parametrede, platformda böyle olanakların varlığı ve kullanım koşulları dikkate alınır. Bu parametre değerlendirmesinde bir ticaret platformu maksimum 2 puana kadar alabilir.
Ticaret Botları, Copy Trading
Ticaret robotları ve copy trading (kopya ticaret), tüccarların ve yatırımcıların ticaret terminali ile etkileşimini otomatikleştirmelerine veya ticareti tamamen yöneticiye (tüccar veya robot) devretmelerine olanak tanır. Bu parametrede, borsada bu tür seçeneklerin varlığı, bunların yapılandırılabilme yeteneği, kullanım kolaylığı vb. dikkate alınır. Botlar ve copy trading aracılığıyla ticaret sunan platformlar, bu parametre değerlendirmesinde maksimum 3 puana kadar alabilirler.
Regülasyon (100 üzerinden 10 puan)
Çeşitli yargı alanlarında borsayı kullanma ve hesap oluşturma olasılığına ek olarak, regülasyon, ticaret platformundan varlıkların yatırılması ve çekilmesi için kullanılabilen ödeme yöntemlerini belirler. Bu kategoride bir platformun alabileceği maksimum puan 10’dur. Cryptonisation.com uzmanları aşağıdaki parametreleri dikkate almıştır:
- Ödeme yöntemlerinin çeşitliliği (5 puan);
- Kredi kartı ile kripto para satın alma olasılığı (3 puan);
- Regülasyon (2 puan).
Ödeme Yöntemlerinin Çeşitliliği
Bir borsanın kullanılabilir depozito ve çekme yöntemleri, platformun hangi hizmetlerle çalıştığına bağlı olarak değişir. Bu yöntemler, doğrudan kredi kartı ile satın alma, banka transferleri, elektronik ödeme sistemleri (EPS) vb. içerebilir. Genellikle borsanın uluslararası pazardaki faaliyetleri arttıkça, kullanılabilir ödeme yöntemlerinin sayısı artar, bu da fiat para birimleri kullanımını içerir. Bu parametrede maksimum değerlendirme 5 puandır.
Kredi kartı ile kripto para satın alma olasılığı
Önceki parametreyle benzer şekilde, kripto para satın alma olasılığı, kullanıcının yargı alanındaki aracıların kullanılabilirliğine bağlıdır. Bu parametrede ayrıca, borsanın P2P platformu üzerinden banka kartı aracılığıyla kripto para satın alma olasılığını da dikkate alır. Bu parametrede borsa, değerlendirme sırasında 0 ile 3 arasında puan alabilir.
Regülasyon
Bu parametrede, borsanın farklı ülkelerin düzenleyici organları tarafından lisanslandırılması, denetim belgelerinin varlığı, platformun farklı yargı alanlarında erişilebilirliği gibi çeşitli göstergelerin kombinasyonu dikkate alınmaktadır. Düzenleyici organlarla yüksek derecede şeffaflığı olan borsalar, bu parametre değerlendirmesinde 0 ile 2 arasında bir puan alabilirler.
Ek Parametreler (100 üzerinden 16 puan)
Mevcut metodolojide, kripto para borsalarında ticaret dışı kazanç yöntemleri, etkileşim kolaylığı ve müşteri hizmetleri kalitesi ek parametreler olarak belirlenmiştir. Bu kategoride bir platform, aşağıdaki şekilde toplamda 16 puana kadar alabilir:
- Staking, kredi, mevduat, madencilik gibi yöntemlerin varlığı (5 puan);
- Müşteri destek hizmetinin kaliteli olması (7 puan);
- Mobil uygulama (4 puan).
Staking, krediler, mevduatlar, madencilik gibi yöntemlerin varlığı
Kripto para borsaları, kullanıcılar için ek gelir sağlama konusunda birçok farklı yöntem sunmaktadır. Bu parametrede, bu tür olanakların mevcudiyeti, kullanıcılar için kısıtlamalar (limitler, KYC gereksinimi, yargı yetkilerine göre kısıtlamalar vb.), potansiyel kazanç miktarı ve diğer göstergeler dikkate alınır. Parametre için maksimum puan 5’tir.
Müşteri Destek Hizmetinin Kalitesi
Bu, ek parametreler arasında en önemli olanıdır. Metodoloji, müşteri destek hizmetini erişilebilirlik, yetkinlik, uzmanlarla etkileşim kolaylığı ve taleplerin hızlı bir şekilde ele alınma hızı gibi faktörleri dikkate alarak değerlendirir. Bir borsanın müşteri destek hizmetinin kalitesine göre değerlendirme yapılabilir ve bu parametre için maksimum puan 7’dir.
Mobil Uygulama
Mobil uygulama, borsa hesabına akıllı telefonlar ve diğer taşınabilir cihazlardan erişim sağlamayı mümkün kılar. Hizmetler, işlevselliğin genişliği, kullanım kolaylığı, güncelleme sıklığı, farklı işletim sistemlerindeki cihazlarla uyumluluk, güvenlik, kullanıcı verilerinin korunması ve diğer parametreler üzerinden değerlendirilir. Ayrıca, uygulamanın mağazalardaki derecesi de dikkate alınır. Bu parametre için maksimum puan 4’tür.
Borsa Seçimi Size Aittir
Cryptonisation.com uzmanları, genel erişilebilir bilgileri ve kendi deneyimlerini kullanarak kripto borsalarını inceler. Amacımız, gerçeklere ve ölçülebilir sayısal verilere dayanarak mümkün olan en objektif değerlendirmeleri sağlamaktır. Bununla birlikte, kişisel ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize bağlı olarak kripto borsasını seçme hakkını tamamen size bırakıyoruz.