Na pewno wielu z Was słyszało takie terminy jak bitcoin, altcoin, token, stablecoin, NFT itp. Osobie, która dopiero zaczyna przygodę z branżą kryptowalut, bardzo łatwo jest pogubić się w tej różnorodności. Wszystkie te rodzaje kryptowalut mają bowiem swoje cechy szczególne i różnice. W tym artykule omówimy główne rodzaje kryptowalut, wyjaśnimy, czym się różnią, do czego służą i co to może oznaczać dla inwestorów. 👇
Główne rodzaje kryptowalut: bitcoin i altcoiny
Kryptowaluty można podzielić na dwie główne kategorie: bitcoiny i altcoiny. Poniżej znajduje się szczegółowe omówienie różnic między tymi rodzajami kryptowalut.
Bitcoin
Ta pierwsza i główna kryptowaluta stała się podstawą całego świata aktywów cyfrowych. Bitcoin funkcjonuje na własnym blockchainie z unikalnym algorytmem konsensusu Proof-of-Work.
Po drugie, jego wpływ na rynek jest ogromny. Z reguły, gdy bitcoin idzie w górę, za nim podążają pozostałe kryptowaluty. Większość altcoinów podąża za BTC, gdy znajduje się on w „zielonej” strefie, i spada, gdy bitcoin traci pozycję.
Altcoiny
Altcoiny to wszystkie kryptowaluty inne niż bitcoin. Nazwa pochodzi od połączenia słów „alternatywa” i „coin” (moneta), ponieważ monety te stały się alternatywą dla pierwszego aktywa cyfrowego – bitcoina. Do altcoinów należą tysiące różnych monet, z których każda wnosi do branży coś swojego: czy to nowe technologie, przyspieszone transakcje, czy unikalne sposoby poprawy bezpieczeństwa. Najpopularniejsze przykłady altcoinów:
- Ethereum (ETH) – to natywna moneta platformy Ethereum. Na Ethereum tworzone są inteligentne kontrakty i zdecentralizowane aplikacje. Ethereum odgrywa kluczową rolę w rozwoju DeFi i NFT, stale aktualizując się w celu zwiększenia wydajności i skalowalności.
- Litecoin (LTC) został stworzony jako szybsza i lżejsza wersja bitcoina, oferując przyspieszone transakcje z potwierdzeniem w ciągu 2,5 minuty.
- Ripple (XRP) to natywna kryptowaluta ekosystemu Ripple Labs. Projekt jest skierowany do instytucji finansowych, oferując rozwiązanie dla szybkich i tanich płatności międzynarodowych. Moneta XRP służy do natychmiastowej konwersji walut.
Koin i tokeny: jaka jest różnica
Kryptowaluty można również rozróżnić na podstawie takiego kryterium, jak obecność lub brak własnego łańcucha bloków. Zgodnie z tą klasyfikacją można wyróżnić następujące rodzaje kryptowalut: koiny i tokeny.
Koiny
Koiny to kryptowaluty, które funkcjonują na własnym łańcuchu bloków. Oznacza to, że mają niezależną infrastrukturę zapewniającą ich działanie, przechowywanie danych i przeprowadzanie transakcji. Do popularnych coinów należą Bitcoin, Ethereum, Ripple, Tron i wiele innych kryptowalut, z których każda ma swoją unikalną sieć i cele użytkowania.
Tokeny
Tokeny to aktywa cyfrowe tworzone na już istniejącym łańcuchu bloków. W przeciwieństwie do coinów, tokeny nie zawsze pełnią rolę pieniądza, mogą reprezentować prawa własności, dostęp do usług lub aktywa w świecie rzeczywistym. Na przykład token Uniswap (UNI) służy do głosowania w zarządzaniu zdecentralizowaną giełdą Uniswap, a token Chainlink (LINK) — do uzyskiwania dostępu do danych w smart kontraktach swojego ekosystemu. Oba tokeny działają na blockchainie Ethereum. Token jest uniwersalnym narzędziem, które można wykorzystać do rozwiązywania zadań o różnym stopniu złożoności, również poza branżą kryptowalut.
Rodzaje kryptowalut według przeznaczenia
Kryptowaluty można również sklasyfikować według ich praktycznego zastosowania. Niektóre pełnią funkcję papierów wartościowych (security-tokens), inne służą jako narzędzie do zachowania wartości (stablecoiny) itp. Przyjrzyjmy się tym rodzajom kryptowalut bardziej szczegółowo.
Tokeny Utility
Tokeny Utility lub, jak się je jeszcze nazywa, tokeny zarządzania — to kryptowaluty, które zapewniają swoim właścicielom dostęp do określonych produktów lub usług w ramach platformy lub ekosystemu. Główną funkcją tokenów użytkowych jest ich praktyczne zastosowanie, a nie gromadzenie wartości. Mogą być wykorzystywane do opłacania prowizji, uzyskiwania dostępu do funkcji premium, udziału w głosowaniach lub interakcji z zdecentralizowanymi aplikacjami. Na przykład CAKE — natywny token jednej z największych zdecentralizowanych platform PancakeSwap. CAKE jest używany do stakingu, farmingu, udziału w loteriach i głosowania nad aktualizacjami platformy. Kolejny przykład — SUSHI, token zarządzania i nagród na zdecentralizowanej giełdzie SushiSwap. Do tokenów zarządzania należą również monety platform handlowych. Głównym celem takich monet jest ułatwienie użytkownikom dostępu do różnych funkcji giełdy poprzez zapewnienie przywilejów i bonusów. Monety platform handlowych można wykorzystać do opłacania prowizji za transakcje, uzyskania zniżek na usługi, udziału w stakingu i specjalnych ofertach giełdy. Należą do nich: LEO z giełdy Bitfinex, OKB z giełdy OKX, BNB z Binance i inne. Inwestorzy często traktują takie kryptowaluty jako długoterminowe inwestycje, ponieważ ich wartość może rosnąć wraz z rozwojem i ekspansją giełd. Należy jednak pamiętać, że ich wartość zależy bezpośrednio od sukcesu i popularności samej platformy handlowej.
Tokeny Security
Tokeny Security to odpowiedniki tradycyjnych papierów wartościowych, takich jak akcje lub obligacje, ale tylko w łańcuchu bloków. Zapewniają one inwestorom te same prawa — otrzymywanie dywidend, udział w zarządzaniu projektem lub udział w zyskach, ale jednocześnie sprawiają, że proces jest bardziej przejrzysty i niezawodny. Dzięki blockchainowi każda transakcja jest rejestrowana w rozproszonym rejestrze, co wyklucza fałszerstwa i ułatwia dostęp do inwestycji. Przykładami takich tokenów są tokeny tZERO i INX.
Stablecoiny
Stablecoiny to kryptowaluty stworzone w celu zapewnienia stabilności cen, co czyni je szczególnie atrakcyjnymi dla inwestorów i traderów. Istotą stablecoinów jest powiązanie ich wartości z walutami fiducjarnymi (na przykład dolarem amerykańskim). Pozwala to inwestorom uniknąć gwałtownych wahań cen, które są charakterystyczne dla większości kryptowalut.
Tokeny Asset-backed
Tokeny Asset-backed można zaliczyć do stablecoinów, jednak mają one nieco inną specyfikę: są powiązane z wartością konkretnych aktywów, takich jak złoto, nieruchomości, a nawet dzieła sztuki. Pozwalają one inwestorom posiadać udziały w wartościowych aktywach bez konieczności ich fizycznego przechowywania. Na przykład wartość tokenu PAX Gold (PAXG) jest zabezpieczona złotem. Każda jednostka PAXG odpowiada jednej trojańskiej uncji prawdziwego złota przechowywanego w skarbcach. Tokeny tego typu są odpowiednie dla osób, które chcą inwestować w aktywa cyfrowe, zachowując powiązania z tradycyjnymi rynkami. Na przykład posiadając token zabezpieczony złotem, inwestor faktycznie otrzymuje cyfrowy odpowiednik metalu szlachetnego, który można przechowywać, wymieniać lub wykorzystywać w transakcjach.
NFT
NFT to tokeny potwierdzające prawo własności do różnych treści: dzieł sztuki, muzyki, filmów, a nawet wirtualnej ziemi. Każdy NFT działa w oparciu o technologię blockchain, co czyni go unikalnym i zabezpieczonym przed fałszerstwem.
CBDC
CBDC (Central bank digital currency) to cyfrowy odpowiednik waluty krajowej, emitowany przez banki centralne na blockchainie. CBDC może być wykorzystywana zarówno do rozliczeń detalicznych, jak i międzybankowych. W przeciwieństwie do kryptowalut, które są zdecentralizowane, CBDC są kontrolowane przez organy państwowe, co czyni je bardziej przewidywalnymi i regulowanymi. Cyfrowe waluty banków centralnych są już testowane w różnych krajach. Na przykład Chiny uruchomiły pilotażowy projekt z cyfrowym juanem (e-CNY), który można wykorzystać do płatności za pośrednictwem aplikacji mobilnych. W Europie dyskutuje się nad wprowadzeniem cyfrowego euro w celu uproszczenia przelewów międzynarodowych, a Bahamy uruchomiły już swoją walutę Sand Dollar.
Podsumowanie
Kryptowaluty odgrywają kluczową rolę w transformacji współczesnych systemów finansowych, oferując różne rozwiązania dla różnych kategorii użytkowników — od inwestorów po programistów. Wszystkie rodzaje kryptowalut są bardzo ważne. Każda z nich wnosi swoje unikalne cechy i możliwości, tworząc podstawę dla przyszłej gospodarki cyfrowej i wyznaczając kierunek dalszych innowacji w tej dziedzinie.
