Kryptowaluta Zcash zyskała popularność natychmiast po jej uruchomieniu w październiku 2016 roku. Projekt przyciągnął uwagę podejściem developerów do ochrony danych osobowych użytkowników i prywatności ich transakcji. Zcash jest uważana za jedną z najbardziej anonimowych kryptowalut na rynku, wraz z Monero i Bytecoin.
Zcash wykorzystuje algorytm konsensusu PoW (Proof-of-Work) do tworzenia nowych bloków w sieci. Moneta jest hardforkiem Bitcoina i opiera się na jego kodzie. Własny blockchain monety nosi nazwę Zcash Protocol, a natywna kryptowaluta – ZEC. Jako ulepszenia macierzystego blockchaina, w Zcash Protocol zaimplementowano następujące rozwiązania: dodany mechanizm samofinansowania dla ekosystemu, pola MEMO do komentowania transakcji, przyspieszone kopanie ZEC. Jednak najważniejszą rzeczą, która odróżnia go od blockchaina Bitcoin, jest wprowadzenie dowodu z wiedzą zerową.
Gwarantowana anonimowość i wykorzystanie algorytmu PoW zapewniły Zcash zainteresowanie ze strony górników. W tym artykule zespół Cryptonisation.com opowie jak i na jakim sprzęcie kopana jest ta moneta oraz ile można na tym zarobić. 👇
Specyfika algorytmu i szczegóły kopania ZEC
- Funkcja haszująca Equihash. Specjalny algorytm kopania dla wydobycia ZEC. Oparty na znalezieniu rozwiązania paradoksu dnia urodzin i uczyniony bardziej złożonym poprzez ograniczenie dozwolonych wyborów odpowiedzi. Znalezienie rozwiązania tego zadania wymagało dużej ilości pamięci RAM, co czyniło Equihash odpornym na ASIC w latach 2016-2018 (urządzenia ASIC miały niewielką ilość pamięci RAM). Nowoczesne układy ASIC są jednak w stanie rozwiązać ten problem, zapewniając większość hashrate’u sieci. Niemniej jednak, kopanie z wykorzystaniem CPU i GPU jest uznawane przez społeczność ekosystemu za nieefektywne;
- Adresy prywatne. Zcash wykorzystuje dwa rodzaje adresów: adresy „t” (publiczne) i adresy „z” (prywatne). Podczas konfigurowania oprogramowania do kopania monet ważne jest, aby typ adresu wybrany w portfelu ZEC do otrzymywania monet i typ adresu obsługiwany przez pulę były zgodne. Większość głównych pul nie obsługuje wypłat na adresy prywatne;
- Nagroda. Obecny poziom nagrody za blok znaleziony w sieci wynosi 3.125 ZEC. Po kolejnym halvingu nagroda za blok będzie wynosić – 1.5625 ZEC;
- Czas tworzenia bloku. W Bitcoin utworzenie bloku zajmuje 10 minut, w Zcash – 1.25 minuty (75 sekund);
- Liczba monet. Podobnie jak w przypadku Bitcoina, całkowita liczba monet ZEC, które wejdą do obiegu, wynosi 21 milionów monet;
- Halving. W sieci Zcash halving ma miejsce co około 4 lata. Następny halving będzie miał miejsce w 2024 roku.
Jak działa mining Zcash
Mechanizm kopania Zcash jest podobny do tego używanego w sieci Bitcoin. Mining Zcash jest potrzebny do potwierdzania transakcji, tworzenia bloków, zapisywania ich w blockchain i kopania nowych monet. W tym celu wykorzystywana jest moc obliczeniowa koparek. Za swoją pracę górnicy otrzymują wynagrodzenie w postaci monet ZEC. Proces kopania jest podsumowany w następujących krokach:
- Tworzenie bloku. Transakcje użytkowników są gromadzone w meme pool i tworzony jest z nich blok;
- Rozwiązanie problemu kryptograficznego. Gdy blok jest całkowicie wypełniony transakcjami, górnicy rozpoczynają rozwiązywanie problemu kryptograficznego przy użyciu algorytmu Equihash;
- Potwierdzenie bloku. Górnik, który rozwiązał problem jako pierwszy zapisuje nowy blok w blockchainie (gdy jego rozwiązanie zostanie potwierdzone przez innych górników);
- Otrzymanie nagrody. Górnik, który znalazł blok, otrzymuje za to nagrodę, blok jest zapisywany w blockchainie, a proces powtarza się od początku. ✅
Czego można używać do kopania ZEC
Kiedyś istniały dwie główne metody kopania ZEC: kopanie na GPU i nieco później – przy pomocy ASIC. Rentowność kopania na GPU była wyższa do roku 2018, a wykorzystanie specjalistycznego sprzętu górniczego było nieefektywne ze względu na algorytm Equihash. Jednak od 2018 roku sytuacja uległa zmianie.
Kopanie na kartach graficznych
W latach 2016-2018 wielu górników wykorzystywało procesory graficzne kart graficznych (GPU Nvidia i AMD) do kopania ZEC. Jednak w 2018 roku dostępne stały się układy ASIC, które umożliwiały obliczanie zadań Equihash, a większość górników ZEC przestawiła się na ich używanie. Obecnie oficjalna społeczność górnicza ZEC twierdzi, że jedynym skutecznym sposobem kopania monety jest mining na układach ASIC.
Kopanie na ASIC
Większość hash rate sieci Zcash jest tworzona przez koparki asic. Ta metoda kopania monet jest obecnie uważana za jedyną skuteczną.
Sposoby kopania Zcash
Podobnie jak większość kryptowalut, Zcash można kopać na 3 główne sposoby: solo, w pulach wydobywczych i kupując kontrakty na kopanie w chmurze. 👇
Solo Mining
Solo mining ZEC będzie wymagał poważnej mocy obliczeniowej i nakładów pieniężnych. Bitmain Antminer Z15 Pro – to jedna z najbardziej wydajnych koparek ASIC do kopania Zcash, której cena wynosi około 3000 USD za sztukę. Do opłacalnego kopania w pojedynkę może być potrzebnych kilka takich urządzeń.
Kopanie w pulach
Górnicy ZEC zalecają początkującym korzystanie z pul do kopania monety – obecnie jest to najbardziej optymalny sposób miningu monety. Dzięki wysokim hash rate’om, pule pozwalają swoim członkom liczyć na bardziej stabilne wynagrodzenie niż w przypadku kopania solo. Poniższa tabela przedstawia pule Zcash z najwyższym hash rate według miningpoolstats:
Pula | Adres | Prowizja | Wypłaty na adresy prywatne | Rok utworzenia |
---|---|---|---|---|
Binance Pool | https://pool.binance.com/ | 3% | Nie | 2020 |
Via BTC | https://www.viabtc.com/ | 1-4% | Nie | 2016 |
F2Pool | https://www.f2pool.com/ | 3% | Nie | 2013 |
Antpool | https://www.antpool.com/ | 0-3% | Nie | 2013 |
Luxor.Tech | https://luxor.tech/ | 3% | Tak | 2017 |
Kopanie w chmurze
Firmy oferujące kopanie w chmurze oferują dużą liczbę kontraktów na mining Zcash. Dostępne są kontrakty przeznaczone wyłącznie do kopania ZEC oraz kontrakty łączące kopanie ZEC z innymi monetami. Wypłaty w większości przypadków dokonywane są w Zcash. Przykładami firm oferujących ZEC cloud mining są bitdeer.com i dualmine.com.
Jak kopać Zcash (ZEC): instrukcje krok po kroku
Aby rozpocząć kopanie Zcash, należy wykonać kilka kroków: wybrać i kupić sprzęt, utworzyć portfel dla ZEC, wybrać i połączyć się z pulą do kopania, skonfigurować koparkę i zoptymalizować jej parametry pracy. Rozważmy każdy z tych kroków dokładniej. 👇
1. Wybór sprzętu
Ponieważ kopanie ZEC na kartach graficznych stało się nieopłacalne, w instrukcji omówimy specyfikę pracy z koparkami ASIC. Aby wybrać skuteczne urządzenie, warto wziąć pod uwagę następujące cechy:
- Algorytm kopania. Do kopania ZEC nadaje się tylko algorytm kopania Equichash. Należy wybierać urządzenia, które obsługują tę funkcję haszującą;
- Hashrate. Poziom hashrate bezpośrednio wpływa na liczbę wydobywanych monet. Im wyższy jest ten wskaźnik, tym lepiej. Wybieraj ASIC z najwyższym hash rate w ramach swojego budżetu;
- Zużycie energii. Układy ASIC zużywają dużo energii elektrycznej. Poziom zużycia energii elektrycznej wpływa na wartość zysku. Im bardziej oszczędna jest koparka (niższa moc znamionowa), tym mniej trzeba płacić za energię elektryczną;
- Poziom hałasu. Poziom hałasu wytwarzanego przez urządzenie jest podany w specyfikacji i jest mierzony w decybelach (dB). Im niższa liczba, tym mniej hałasu wytwarza urządzenie;
- Nowe czy używane urządzenia. Najlepiej jest kupować nowe urządzenia spośród najnowszych modeli. Nieużywane ASIC’i mają gwarancję producenta, margines bezpieczeństwa części dla stabilnej pracy, lepszy hash rate i są zoptymalizowane pod kątem obecnych warunków kopania monet.
Na stronie oficjalnej społeczności górniczej ZEC znajduje się cała lista koparek ASIC, które mogą być wykorzystywane do kopania monet. Do najlepszych urządzeń należą ASIC od Bitmainer, ASICminer i Innosilicon. Na liście społeczności ZEC brakuje jednak Bitmain Antminer Z15 Pro o mocy obliczeniowej 840 Ksol/s, który jest uważany za najlepsze jak dotąd rozwiązanie do kopania ZEC (według asicminervalue.com). ✅
2. Tworzenie portfela Zcash
Do odbierania i przechowywania monet ZEC można użyć dowolnego portfela obsługującego protokół Zcash. Wygodniej jest jednak korzystać z programowych portfeli kryptowalutowych. W tym celu zaleca się korzystanie z Ywallet, ZecWallet i Nighthawk. Można jednak skonfigurować bardziej popularne portfele, takie jak Trust Wallet lub Exodus.
Blockchain Zcash ma dwa rodzaje adresów publicznych: przezroczyste adresy „t” i prywatne adresy „z”. Główną różnicą pomiędzy portfelami polecanymi na oficjalnej stronie a Trust Wallet czy Exodus jest to, że te pierwsze obsługują otrzymywanie monet na adresy prywatne. Transfer monet z adresu „z” na adres „z” jest uważany za całkowicie prywatny w sieci. Zasada ta dotyczy również transferów wydobytych monet z puli do portfela, tj. w pełni prywatna transakcja wymaga by pula obsługiwała transfery na adresy „z”.
— Cryptonisation.com
Zainstalujmy wersję komputerową portfela Exodus dla przykładu:
- Przejdź na stronę pobierania dystrybucji portfela na oficjalnej stronie → wybierz opcję instalacji desktopowej;
- Pobierz portfel, rozpakuj archiwum i zainstaluj aplikację;
- Przejdź do zainstalowanego portfela i wybierz z menu Settings → Backup → Exodus Password. Utwórz hasło i frazę seed;
- Wróć do strony głównej portfela → w górnym menu proszę kliknąć na ZEC → Receive;
- Skopiuj i zapisz adres w wierszu Your Address (będzie on potrzebny na etapie konfiguracji koparki). Portfel ZEC został utworzony.
3. Wybór puli do kopania
Zespół ekspertów Cryptonisation.com zaleca wybór puli na podstawie ich wskaźnika hashrate. Najlepsze pule do kopania przedstawiono w poniższej tabeli:
Pula | Adres | Prowizja | Płatności na adresy prywatne | Rok utworzenia |
---|---|---|---|---|
Binance Pool | https://pool.binance.com/ | 3% | Nie | 2020 |
Via BTC | https://www.viabtc.com/ | 1-4% | Nie | 2016 |
F2Pool | https://www.f2pool.com/ | 3% | Nie | 2013 |
Antpool | https://www.antpool.com/ | 0-3% | Nie | 2013 |
Luxor.Tech | https://luxor.tech/ | 3% | Tak | 2017 |
4. Wybór i instalacja oprogramowania
Najlepszą koparką do kopania ZEC jest Bitmain Antminer Z15 Pro – produkt firmy Bitmain. Układy ASIC tej firmy mają własne oprogramowanie do kopania monet, które jest dostarczane w pakiecie z urządzeniami do wydobywania. Jeśli wybierzesz urządzenia innych firm, być może konieczne będzie zainstalowanie dodatkowego oprogramowania górniczego. 🔥
5. Konfiguracja koparki
Użyjemy wewnętrznego oprogramowania koparek z serii Antminer jako przykładu, jak je skonfigurować (interfejs jest podobny we wszystkich modelach z tej serii). Aby skonfigurować koparkę:
- Podłącz urządzenie do komputera;
- Zainstaluj program do skanowania sieci (np. Advanced IP Scanner) → uruchom go → kliknij Scan → znajdź adres IP koparki w sieci lokalnej w kolumnie IP;
- Skopiuj adres IP → przejdź do przeglądarki → wklej skopiowany adres do pola wyszukiwania;
- Wpisz login i hasło (domyślnie root/root);
- Pojawi się interfejs koparki;
- Przejdź do zakładki Miner Configuration → General Settings;
- Następne okno wyświetli stronę z wierszami do konfiguracji połączenia kart górniczych z pulami. W zależności od liczby kart w danym urządzeniu, koparka może obsługiwać połączenie z wieloma pulami;
- Wypełniając pola w oknie konfiguracji płyty, potrzebne są dane pul. Na przykład w Binance Pool niezbędne informacje pojawią się po kliknięciu ikony ZEC. Należy skopiować adres URL w sekcji Mining URL w rozwiniętym oknie Binance Pool i wkleić go do pola General Settings → Pool → URL w interfejsie koparki. Możesz skopiować porty, aby połączyć się z koparką w wierszu Supported ports na stronie Binance Pool (możesz dodać je do pola URL w interfejsie koparki po dwukropku);
- Dane dla pól Worker i Password w interfejsie koparki można uzyskać podczas tworzenia wokerów w puli. Na przykład Binance Pool daje dostęp do tworzenia wokerów i haseł dopiero po zarejestrowaniu się w puli (podczas rejestracji należy podać ZEC jako monetę do kopania);
- Po utworzeniu konta, przejdź do strony Workers w Binance Pool. Będzie ona zawierać adres URL puli, nazwę workera i hasło do niego. Skopiuj dane z linii Worker w Binance Pool i wklej je do pola Pool → Worker w interfejsie koparki, a informacje z linii Password w Binance Pool do pola Pool → Password w interfejsie koparki;
- Po wypełnieniu wszystkich pól, sekcja Pool w interfejsie koparki powinna wyglądać następująco.
6. Rozpoczęcie kopania
Po wprowadzeniu informacji do co najmniej jednej sekcji Pool w interfejsie koparki, można rozpocząć mining monety. Aby to zrobić, kliknij Save and Apply w prawym dolnym rogu w sekcji General Settings w interfejsie koparki. Mining ZEC rozpocznie się w ciągu kilku minut. 💰
7. Optymalizacja ustawień
Ustawienia koparki ASIC można zoptymalizować, aby uzyskać wyższy wskaźnik hashowania, zmniejszyć obciążenie chipów płyty górniczej i zmniejszyć zużycie energii elektrycznej. Główne sposoby poprawy wydajności ASIC:
- Wymiana wentylatorów. Pozwala zmniejszyć hałas i poprawić chłodzenie urządzenia. Głównym parametrem wentylatorów jest liczba obrotów na minutę. Im więcej obrotów na minutę może wykonać wentylator, tym bardziej można obniżyć temperaturę górnika. Wybierając nowe urządzenia, należy zwrócić uwagę na to, czy nowe wentylatory pasują rozmiarem do starych;
- Terahash i stopnie. Gdy temperatura chipów płyty górniczej wzrasta, popełniają one więcej błędów obliczeniowych, co skutkuje niższymi wskaźnikami hashowania. Istnieją różne optymalne temperatury pracy dla każdego modelu koparki 🔥. Dane te można znaleźć w instrukcji obsługi koparki lub w recenzjach użytkowników urządzeń. Średnio można kierować się następującymi liczbami wskaźników: temperatura pomieszczenia – nie więcej niż 30°C, temperatura grzania chipa – do 80°C, temperatura płyty – do 45-50°C. W interfejsie koparki Bitmain odczyty temperatury wyświetlane są w menu Miner Status → pole Antminer;
- Podkręcanie. Częstotliwość pracy chipów karty górniczej może zostać zmieniona. W zależności od ustawionej częstotliwości pracy, poziom hashrate urządzenia ulegnie zmianie. Zaleca się dostosowanie wartości częstotliwości w krokach co 10-15 MHz, jednocześnie monitorując zmiany temperatury elementów urządzenia. Za optymalną częstotliwość chipów uważa się częstotliwość, przy której temperatura elementów urządzenia nie wpływa na nominalny hash rate koparki (określony w specyfikacji urządzenia). Dla każdego modelu koparki optymalna częstotliwość chipów będzie inna. W interfejsie koparek Bitmain Antminer parametr ten można dostosować w Miner Configuration → Advanced Settings.
Należy pamiętać, że samodzielna wymiana jakichkolwiek części urządzenia spowoduje utratę gwarancji na urządzenie. 🚩
Kalkulator opłacalności
Wygodnie jest obliczyć rentowność kopania za pomocą kalkulatorów zysków. Do takich serwisów należy na przykład Hashrate.no. Platforma pozwala wybrać urządzenia używane do kopania, określić algorytm wydobywczy i obliczyć rentowność wybranej konfiguracji dla konkretnej monety, a także przybliżony okres zwrotu.
Gotowa opcja do kopania Zcash
Poniższa tabela zawiera listę modeli koparek ASIC zalecanych przez społeczność górników Zcash. Wymienione urządzenia mogą być również wykorzystywane do kopania innych monet obsługujących algorytm Equihash:
Koparka | Hashrate | Zużycie energii | Poziom hałasu | Przybliżona cena |
---|---|---|---|---|
Antminer Z15 Pro | 840 Ksol/s | 2560 Вт | 75 dB | $3000-3500 |
Antminer Z15 | 420 KSol/s | 1510 Вт | 72 dB | $2500-3000 |
ASICMiner Zeon 180 | 180 KSol/s | 2200 Bт | 47 dB | $2100-2500 |
Innosilicon A9++ | 140 KSol/s | 1550 Вт | 70 dB | $1400-2000 |
Antminer Z11 | 135 KSol/s | 1418 Вт | 70 dB | $1000-1500 |
Zalety i wady
FAQ
Wynik
Zcash (ZEC) – to kryptowaluta, która stała się znana z wysokiego poziomu anonimowości dla użytkowników i ich transakcji. Pełna nazwa blockchaina – Zcash Protocol. ZEC jest hardforkiem Bitcoina, a także wykorzystuje algorytm konsensusu PoW, podobnie jak sieć macierzysta. Anonimowość transakcji w sieci jest zapewniona dzięki zastosowaniu dowodu z wiedzą zerową zk-SNARK.
Funkcja hashująca sieci nosi nazwę Equihash. Do 2018 roku monety oparte na tym algorytmie były odporne na mining na koparkach ASIC, ale obecnie kopanie ZEC na ASIC jest jedyną opłacalną opcją. Jednocześnie najbardziej opłacalne jest kopanie w pulach – mining solo i w chmurze są nieopłacalne lub mniej opłacalne niż kopanie w pulach. ✅